Jak stres zjada ciało od środka — szczegółowy opis objawów

Stres to naturalna reakcja organizmu na zagrożenie. Problem pojawia się wtedy, gdy staje się przewlekły i nie ustępuje. W takiej sytuacji ciało nie ma szans się zregenerować, a hormony stresu, zwłaszcza kortyzol, zaczynają negatywnie wpływać na niemal każdy układ w organizmie. Poniżej znajdziesz szczegółowy opis, jak długotrwały stres oddziałuje na różne obszary naszego zdrowia.

1. Mózg — mgła umysłowa i kłopoty z pamięcią

Kiedy stres trwa długo, nasz mózg ciągle działa w trybie „walki lub ucieczki”. To powoduje zmiany w jego funkcjonowaniu i wpływa na to, jak myślimy, zapamiętujemy i podejmujemy decyzje.

Mgła umysłowa

reklama

Kortyzol zakłóca komunikację między neuronami, co skutkuje trudnościami z koncentracją, spowalnia przetwarzanie informacji i daje uczucie „zamulenia”, jakby coś zaciągało myśli.

Problemy z pamięcią

Stres szczególnie mocno obciąża hipokamp – tę część mózgu odpowiedzialną za zapamiętywanie. Dlatego trudno jest przypomnieć sobie fakty, zauważyć szczegóły i uczyć się nowych rzeczy.

Spadek racjonalnego myślenia

reklama

Wysoki poziom stresu aktywuje ciało migdałowate, obszar odpowiedzialny za emocje i reakcje obronne. Mózg przechodzi w tryb przetrwania, przez co decydowanie i rozwiązywanie problemów staje się znacznie trudniejsze.

2. Serce — kołatanie i wysokie ciśnienie

Serce bardzo szybko reaguje na stres, przygotowując ciało do działania. Układ krążenia pracuje tak, jakby cały czas trwało zagrożenie.

Kołatanie serca

reklama

Adrenalina uwalniana podczas stresu przyspiesza rytm serca, co może wywołać uczucie jego silnego bicia w klatce piersiowej lub szyi.

Podwyższone ciśnienie krwi

Kortyzol powoduje zwężenie naczyń krwionośnych, co utrudnia przepływ krwi i podnosi ciśnienie. Jeśli utrzymuje się to długotrwale, rośnie ryzyko chorób serca.

„Gaz bez hamulców”

Przewlekły stres utrzymuje układ sercowo-naczyniowy w stanie ciągłej gotowości, jakby cały czas czyhało niebezpieczeństwo — nawet wtedy, gdy odpoczywasz.

3. Jelita — biegunki, wzdęcia i refluks

Mózg i jelita ściśle ze sobą współpracują przez tzw. oś mózg–jelita. Gdy głowa jest zestresowana, od razu odczuwa to układ trawienny.

Biegunki i bóle brzucha

Hormony stresu przyspieszają ruchy jelit, co powoduje biegunki, skurcze i tzw. „motyle w brzuchu”.

Wzdęcia i niestrawność

Ciało w sytuacji stresu kieruje energię przede wszystkim do mięśni, zaniedbując trawienie. W efekcie pojawiają się gazy i uczucie dyskomfortu.

Refluks

Napięcie mięśni i zaburzenia pracy żołądka sprzyjają cofaniu się treści żołądkowej do przełyku.

4. Układ odpornościowy — częstsze infekcje i stany zapalne

To jeden z najbardziej przewrotnych efektów stresu, a jednocześnie bardzo niebezpieczny. Zaburzenia w pracy, jaką wykonuje układ odpornościowy, mogą wpływać na całe zdrowie.

Osłabiona odporność

Kortyzol w krótkim okresie działa przeciwzapalnie, ale gdy stres trwa długo, zaburza działanie układu odpornościowego, który gorzej radzi sobie z infekcjami.

Więcej infekcji

Przewlekły stres zwiększa częstotliwość przeziębień, infekcji wirusowych lub opryszczki.

Przewlekłe stany zapalne

Organizm zaczyna nadmiernie reagować na drobne bodźce, co wiąże się między innymi z chorobami autoimmunologicznymi, alergiami czy problemami skórnymi.

5. Hormony — spadek libido i problemy ze snem

Układ hormonalny reaguje na stres szczególnie wyraźnie. Rozchwiane hormony wpływają zarówno na nastrój, jak i na funkcjonowanie całego organizmu.

Obniżone libido

Kortyzol „kradnie” surowiec potrzebny do produkcji hormonów płciowych, takich jak testosteron, estrogen czy progesteron. W efekcie spada ochota na seks i obniża się libido.

Zaburzenia snu

Wysoki poziom kortyzolu utrzymujący się wieczorem powoduje trudności z zasypianiem, częste budzenie się w nocy oraz płytki sen.

Nieregularne cykle

U kobiet stres może prowadzić do zaburzeń owulacji i nieregularności miesiączkowych.

6. Mięśnie — napięcie, ból i zaciśnięta szczęka

Mięśnie reagują odruchowo, przygotowując ciało do potencjalnej walki. Długotrwałe napięcie mięśniowe odbija się na samopoczuciu fizycznym i psychicznym.

Napięcie w karku i barkach

Długotrwałe napięcie powoduje ból, sztywność i ogranicza ruchomość tych partii ciała.

Zgrzytanie zębami i zaciskanie szczęki

Stres w nocy może wywoływać bruksizm, prowadząc do bólu głowy i uszkodzenia szkliwa.

Zmęczenie mięśni

Stale napięte mięśnie szybciej się męczą, co z kolei doprowadza do przewlekłego uczucia zmęczenia.

Dlaczego warto zadbać o redukcję stresu?

Stres to coś więcej niż „tylko w głowie”. To skomplikowana reakcja chemiczna, która dosłownie wpływa na każdy układ w naszym ciele. Im dłużej trwa, tym gorzej dla zdolności organizmu do regeneracji i zachowania zdrowia.

Dlatego tak ważne jest, aby regularnie dawać sobie odpoczynek, dbać o higienę snu, korzystać z technik relaksacyjnych, być aktywnym fizycznie, świadomie oddychać i pracować nad emocjami.