Jak zmiana czasu wpływa na nasz organizm?

W nocy z 25 na 26 października 2025 roku cofniemy zegarki z godziny 3:00 na 2:00 – czyli przejdziemy z czasu letniego na zimowy. Dla wielu to „dodatkowa godzina snu”, ale choć z pozoru brzmi dobrze, nasz organizm może odczuć tę zmianę znacznie bardziej intensywnie, niż się spodziewamy. Ta jedna godzina potrafi rozregulować nasz wewnętrzny zegar i wpłynąć na samopoczucie, koncentrację, a nawet zdrowie.

.

1. Zakłócenie rytmu dobowego – nasz biologiczny zegar na rozdrożu

reklama

Ludzki organizm ma swój własny, precyzyjny zegar biologiczny, który steruje rytmami snu, czuwania, apetytu czy poziomu energii. Jest on ściśle powiązany z cyklem dnia i nocy. Nawet tak niewielka zmiana jak przesunięcie czasu o godzinę może wytrącić nas z harmonii.

Badania pokazują, że pełne dostosowanie się do nowego rytmu zajmuje od kilku dni do nawet tygodnia. W tym czasie możemy czuć się senni w ciągu dnia, mieć problem z koncentracją, a także doświadczać rozdrażnienia lub apatii. Zdarza się, że te symptomy trudno zignorować.

2. Problemy ze snem i regeneracją – melatonina pod presją

reklama

Zmiana czasu wpływa nie tylko na zegarek na ścianie, ale przede wszystkim na wydzielanie melatoniny – hormonu kluczowego dla zdrowego snu. Kiedy nagle zmieniamy godziny, o których kładziemy się spać, mózg potrzebuje czasu, by się „dogadać” z nowym planem.

W konsekwencji możemy mieć trudności z zasypianiem, budzić się zbyt wcześnie lub doświadczać snu niskiej jakości. Najbardziej odczuwają to dzieci, osoby starsze i pracownicy zmianowi. Długotrwały brak regeneracji może osłabić odporność i wpłynąć na pamięć czy układ krążenia.

3. Krótsze dni, mniej światła – spadek nastroju i energii

reklama

Z przejściem na czas zimowy rychło zapada zmrok, a dni stają się krótsze. To oznacza mniej naturalnego światła, które jest niezbędne do produkcji serotoniny – tzw. hormonu szczęścia.

W efekcie wiele osób odczuwa spadek energii i pogorszenie nastroju. U niektórych może rozwinąć się sezonowe zaburzenie afektywne (SAD), objawiające się zmęczeniem, sennością, chęcią na słodycze i brakiem motywacji. To sygnał, że nasz organizm potrzebuje więcej troski pod koniec roku.

4. Jak łagodnie przejść przez zmianę czasu? Kilka prostych wskazówek

Na szczęście mamy wpływ na to, jak szybko i komfortowo nasz organizm zaaklimatyzuje się do nowego rytmu. Warto sięgnąć po sprawdzone sposoby:

• • Spędzaj czas na zewnątrz, na świetle dziennym – nawet krótki spacer poprawia nastrój i stabilizuje zegar biologiczny.
• • Unikaj ekranów przed snem – niebieskie światło z telefonów i komputerów hamuje melatoninę i utrudnia zasypianie.
• • Staraj się kłaść spać regularnie i o podobnych porach, aby pomóc organizmowi w ustabilizowaniu rytmu.
• • Dbaj o codzienną aktywność fizyczną, która zwiększa poziom endorfin i poprawia krążenie.
• • Jedz lekkie, regularne posiłki, zwłaszcza wieczorem unikaj ciężkiej, tłustej żywności, która może utrudniać sen.

Te nawyki nie tylko pomogą przezwyciężyć chwilowe trudności, ale też wpłyną pozytywnie na zdrowie na dłuższą metę.

5. Globalny trend rezygnacji ze zmiany czasu

Jeszcze kilkanaście lat temu około połowy krajów na świecie stosowało sezonowe zmiany czasu. Jednak dziś coraz więcej państw rezygnuje z tego zwyczaju, wskazując na negatywne konsekwencje dla zdrowia, bezpieczeństwa i efektywności pracy.

W Unii Europejskiej nadal trwają dyskusje na ten temat, ale do 2025 roku nie podjęto jednolitej decyzji. Polska nadal stosuje czas letni oraz zimowy, choć wcale nie jest to regułą na całym kontynencie.

Podsumowanie – wykorzystaj zmianę czasu na swoją korzyść!

Zmiana czasu na zimowy to szansa, by zadbać o siebie – więcej snu, codzienny ruch i światło dzienne mogą złagodzić skutki przestawienia zegarów. Traktuj ten moment jako okazję do odświeżenia swoich nawyków zdrowotnych. Dzięki temu organizm szybciej odnajdzie równowagę, a ty poczujesz się lepiej pomimo krótszych, chłodniejszych dni.