Kurkuma – złoty skarb natury. Jej zdrowotne właściwości potwierdzone badaniami

Kurkuma, zwana „złotą przyprawą”, od wieków jest ceniona w medycynie ajurwedyjskiej i chińskiej. 

reklama

Teraz naukowcy potwierdzają to, co tradycja wiedziała już dawno – kurkumina, jeden z najważniejszych składników kurkumy, ma silne właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne i pomaga m.in. mózgowi, sercu oraz systemowi odpornościowemu.

W tym tekście przyjrzymy się najważniejszym zdrowotnym efektom kurkumy, opierając się na aktualnych badaniach.

1. Kurkumina – sekret działania kurkuma

Kurkuma zawiera ponad 100 aktywnych związków, ale to kurkumina jest odpowiedzialna za większość jej zdrowotnych efektów. W samej przyprawie stanowi około 3–5%. Problem w tym, że nasz organizm ma trudności z jej wchłanianiem.

reklama

Na szczęście badania pokazują, że dodanie do kurkumy piperyny (czyli składnika pieprzu czarnego) może zwiększyć przyswajalność kurkuminy nawet o 2000% (Shoba i inni, 1998).

2. Zdrowotne działanie kurkumy

a) Działanie przeciwzapalne

Przewlekłe zapalenie to podłoże wielu chorób, np. reumatoidalnego zapalenia stawów, cukrzycy typu 2, chorób serca czy Alzheimera. Kurkumina hamuje czynnik NF-κB, który odpowiada za produkcję prozapalnych substancji w organizmie. W badaniach klinicznych podawanie 500 mg kurkuminy dziennie przez 8 tygodni znacznie łagodziło objawy RZS (Chandran & Goel, 2012).

b) Korzyści dla mózgu

reklama

Kurkuma może podnosić poziom BDNF – białka ważnego dla regeneracji neuronów. Badanie z 2018 roku wykazało, że suplementacja poprawiała pamięć i nastrój osób z łagodnymi problemami poznawczymi, co wskazuje na potencjał w profilaktyce choroby Alzheimera.

c) Ochrona serca i naczyń

Kurkumina pomaga obniżyć „zły” cholesterol LDL i trójglicerydy, poprawia funkcję śródbłonka naczyń, a także działa przeciwzakrzepowo. W badaniu na 121 pacjentach 1500 mg kurkuminy dziennie przez 12 tygodni poprawiło profil lipidowy i wrażliwość na insulinę (Chuengsamarn i inni, 2014).

d) Wsparcie w walce z nowotworami

Laboratoryjne badania pokazują, że kurkumina może hamować rozwój komórek nowotworowych raka jelita, piersi czy prostaty poprzez m.in. blokowanie tworzenia nowych naczyń i indukcję apoptozy (czyli „samozniszczenia” komórek rakowych). Choć badania kliniczne nadal trwają, wyniki zapowiadają się obiecująco.

e) Wzmacnianie układu odpornościowego

Kurkumina zwiększa aktywność makrofagów i limfocytów T – kluczowych komórek odpornościowych. Dodatkowo wykazuje działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne, szczególnie w połączeniu z imbirem i miodem.

f) Antyoksydacyjne efekty i opóźnianie starzenia

Jako silny antyoksydant, kurkumina neutralizuje wolne rodniki i aktywuje enzymy antyoksydacyjne organizmu, jak SOD i katalaza. Dzięki temu spowalnia proces starzenia się komórek i chroni DNA.

3. Jak najlepiej stosować kurkumę?

- dzienna dawka to około 1–2 łyżeczki kurkumy w proszku (3–5 g) lub 500–1500 mg ekstraktu z kurkuminy (w podzielonych dawkach).

- kurkumina rozpuszcza się w tłuszczach, dlatego warto dodawać ją do oleju, masła klarowanego czy mleka kokosowego.

- pieprz czarny zwiększa jej przyswajalność – nie zapomnij o nim!

- pegularność jest kluczowa – najważniejsze efekty pojawiają się po dłuższym stosowaniu.

4. Kilka ważnych uwag

- jeśli bierzesz leki przeciwzakrzepowe, skonsultuj kurkumę z lekarzem.

- unikaj dużych dawek kurkuminy (>2000 mg/dzień), bo mogą wywołać problemy żołądkowe.

- kobiety w ciąży powinny używać kurkumy głównie jako przyprawy, a nie suplementu.

5. Podsumowanie

Kurkuma to nie tylko aromatyczna przyprawa – to naturalny sprzymierzeniec zdrowia. Dzięki silnemu działaniu przeciwzapalnemu, antyoksydacyjnemu i neuroprotekcyjnemu może pomóc chronić przed wieloma chorobami cywilizacyjnymi i spowolnić proces starzenia.

Jeśli chcesz zadbać o swoje zdrowie, warto na stałe wprowadzić kurkumę do codziennej diety – najlepiej razem z tłuszczem i pieprzem, by maksymalnie wykorzystać jej możliwości.